Μύωπες θα είναι το 50% των Ευρωπαίων το 2050, λόγω της χρήσης κινητών από το δημοτικό σχολείο.
Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κ. Νικόλαος Νίτσας αποκαλύπτει τα «εργαλεία» των γιατρών για τον περιορισμό της μυωπίας και συμβουλεύει τους γονείς, πώς να …«φρενάρουν» την εξέλιξή της στα παιδιά τους.
Ραγδαία αύξηση της μυωπίας αναμένουν οι οφθαλμίατροι τις δύο επόμενες δεκαετίες που οφείλεται στην αλλαγή του τρόπου ζωής των παιδιών (πολύωρη παραμονή σε κλειστούς χώρους και χρήση κινητών-tablet) καθώς η γονιδιακή επιβάρυνση παραμένει η ίδια. Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, κ. Νικόλαος Νίτσας, χειρουργός οφθαλμίατρος- παιδοφθαλμίατρος προειδοποιεί, ότι, βάσει των επίσημων στοιχείων παγκοσμίως το 2050, ποσοστό άνω του 50% των πολιτών της γηραιάς ηπείρου θα είναι μύωπες.
Παράλληλα συμβουλεύει τους γονείς πώς να διαφυλάξουν την όραση των παιδιών τους, από την ηλεκτρονική οθόνη, η οποία «ευθύνεται» και για τις διαταραχές του νυχτερινού ύπνου, στη συνέντευξη που ακολουθεί:
Η συνεχής και αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών από τα παιδιά, ανησυχεί τους γονείς. Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στα μάτια τους;
«Είναι όντως πρόβλημα που μας τίθεται καθημερινά από τους γονείς, και αφορά πια και τις ηλικίες του δημοτικού σχολείου, εκ των οποίων η πλειοψηφία διαθέτει κινητή συσκευή, τηλέφωνο ή tablet. Πέραν του απλού προβλήματος που αφορά στη συμπτωματολογία της ξηροφθαλμίας λόγω του ελαττωμένου αριθμού βλεφαρισμών κατά τη χρήση συσκευών, είναι πλέον αποδεδειγμένη η επίδραση της συνεχούς κοντινής προσήλωσης στην αύξηση περιστατικών μυωπίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο, τα τελευταία χρόνια με προβλέψεις για το 2050 να έχουμε μύωπες πολίτες σε ποσοστό άνω του 50% του πληθυσμού».
Αναφέρατε την αύξηση περιστατικών μυωπίας που βλέπουμε να εμφανίζονται με …γεωμετρική πρόοδο. Μπορείτε να μας δώσετε περισσότερες πληροφορίες γι αυτό το φαινόμενο;
«Έχει πλέον αποδειχθεί επιστημονικά, ότι όσο περισσότερη ώρα περνούν τα παιδιά μπροστά σε οθόνες, και σε δραστηριότητες που απαιτούν κοντινή προσήλωση, τόσο υψηλότερη πιθανότητα υπάρχει εμφάνισης μυωπίας. Έχει επίσης διασαφηνιστεί πλέον, ότι ειδικά η χρήση smart phone ή tablet παίζει επιβαρυντικό ρόλο, στην εμφάνιση αλλά και στην εξέλιξη της μυωπίας. Να επισημάνουμε εδώ ότι η μυωπία είναι πάθηση που οφείλεται σε περισσότερα από 600 γονίδια που κληρονομούνται από τους προγόνους μας. Επίσης
επιβαρυντικό στοιχείο, φαίνεται να είναι και η ανάγνωση υπό συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Σε κάθε περίπτωση η απόσταση του κοντινού προσηλωτικού στόχου είτε σε ηλεκτρονικές συσκευές, είτε σε βιβλίο συστήνουμε να είναι μεγαλύτερη των 25 εκατοστών»..
Το καθημερινό παιχνίδι σε εξωτερικό χώρο προστατεύει την όραση.
« Η Παγκόσμια Εταιρεία Παιδοφθαλμολογίας και Στραβισμού (W.S.P.O.S.) στο πρόσφατο ενημερωτικό της σημείωμα που αφορά την εξέλιξη της μυωπίας και τους τρόπους περιορισμού της συστήνει να αυξήσουμε τις ώρες που τα παιδιά μας παίζουν σε εξωτερικό χώρο, με φυσικό φωτισμό, με χρονικό διάστημα άνω των δύο ωρών ημερησίως, καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους», υπογράμμισε ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κ. Νικόλαος Νίτσας «και συγχρόνως να περιορίσουμε όσο είναι αυτό εφικτό, την έκθεσή τους σε κινητά ή tablet, όπου η θέασή τους, είναι σε κοντινή απόσταση».
Μπορούμε δηλαδή να προλάβουμε την εξέλιξη της μυωπίας στα παιδιά; Και με ποιον τρόπο;
«Πλέον η επιστημονική κοινότητα έχει στα χέρια της εργαλεία ώστε να περιορίζει την εξέλιξη αύξησης της μυωπίας στα παιδιά. Η χρήση ειδικών γυαλιών, ειδικών φακών επαφής, και ειδικών σταγόνων είναι νέες μέθοδοι που φαίνεται να περιορίζουν τον ρυθμό αύξησης της μυωπίας που ούτως ή άλλως συμβαίνει κατά τον χρόνο που διαρκεί η σωματική ανάπτυξη του παιδιού που έχει ήδη μυωπία. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας, ώστε αυτή να είναι αποτελεσματική και ασφαλής, γίνεται μετά από εξέταση από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο-παιδοφθαλμίατρο και μόνον εφόσον πληρούνται ειδικά κριτήρια. Δεν εφαρμόζεται δηλαδή συλλήβδην σε όλα τα παιδιά που έχουν μυωπία», αποκάλυψε ο χειρουργός οφθαλμίατρος και παιδοφθαλμίατρος κ. Νίτσας. «Δυστυχώς στην Ελλάδα προς το παρόν έχουμε τη δυνατότητα συνταγογράφησης μόνο ειδικών σταγόνων, που έχει αποδειχθεί ότι η χρήση τους συμβάλει στη μείωση της εξέλιξης της μυωπίας και όχι στην πρόληψή της. Πάντοτε όμως αυτό επαναλαμβάνω γίνεται μετά από επιλογή, μέσα από ένα σύνολο κριτηρίων για τα παιδιά που πρέπει να πληρούνται, ώστε η χρήση να είναι ασφαλής και αποτελεσματική».
Μέχρι ποια ηλικία αυξάνεται η μυωπία;
«Συνήθως τα ¾ των παιδιών, σταθεροποιούν τη μυωπία τους μέχρι τα 15 -18 έτη. Υπάρχει όμως και το υπόλοιπο 1/4, στο οποίο μπορεί να συνεχίσει να αυξάνεται και μετά τα 18 έτη».
Είναι δηλαδή σημαντικό στοιχείο η τελική κατάληξη του βαθμού της μυωπίας για τη μετέπειτα ζωή μας;
«Σαφώς και είναι. Είναι πολύ διαφορετικό να μπορέσουμε με την κατάλληλη αγωγή να περιορίσουμε τον ρυθμό αύξησης της μυωπίας,
καθώς όσο μεγαλύτερη είναι η μυωπία που έχουμε, τόσο αυξάνονται και οι συνυπάρχουσες παθήσεις των ματιών. Άρα το τελικό σημείο όπου θα σταματήσει η μυωπία είναι πολύ σημαντικό και αυτό με τις νέες θεραπείες στοχεύουμε να το περιορίσουμε».
Τι θα συνιστούσατε στους γονείς;
«Όπως προανέφερα οι οδηγίες της Παγκόσμιας Εταιρείας Παιδοφθαλμολογίας και Στραβισμού (W.S.P.O.S.) κάνουν λόγο για αποφυγή όσο το δυνατόν περισσότερο της χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών, ειδικά στα παιδιά του δημοτικού και του γυμνασίου, αύξηση των δραστηριοτήτων σε εξωτερικό περιβάλλον, και φυσικά είναι απαραίτητος ο συχνός επανέλεγχος των παιδιών από ειδικούς οφθαλμιάτρους- παιδοφθαλμιάτρους» επισήμανε ο πρόεδρος του Ι.Σ.Θ. κ. Νίτσας.
Αναφερόμενος στη χρήση γυαλιών οράσεως που διαθέτουν φίλτρο προστασίας από την μπλε ακτινοβολία της οθόνης ο κ. Νίτσας τόνισε ότι «προς το παρόν δεν έχει αποδειχθεί αρνητική επίδραση της μπλε ακτινοβολίας από τις καινούριες συσκευές, στα μάτια, σε κάθε περίπτωση δεν είναι κακό να γίνεται η χρήση γυαλιών προστασίας, αλλά αναμένουμε πιο επίσημα επιστημονικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν πιθανή αρνητική επίδραση της συγκεκριμένης ακτινοβολίας στα μάτια».
Εκείνο που έχει τεκμηριωθεί, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ι.Σ.Θ. είναι ότι η μπλε ακτινοβολία προκαλεί διαταραχή του ύπνου, γι’ αυτό το λόγο λοιπόν και οι γιατροί συνιστούν στα παιδιά και τους ενήλικες, να αποφεύγουν τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών κινητών και tablet, πριν πέσουν στο κρεβάτι για να κοιμηθούν. Οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα αυστηροί σε αυτό και να τα συμβουλεύουν τα παιδιά να μην «σερφάρουν» πριν τον ύπνο διότι δεν θα μπορούν να κοιμηθούν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Οι Ειδικοί Επιστήμονες
Νίκος Νίτσας, Χειρουργός Οφθαλμίατρος - Παιδοφθαλμίατρος, πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
Ο Νίκος Νίτσας αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ. Ειδικεύτηκε και μετεκπαιδεύτηκε στη Χειρουργική Οφθαλμολογία στη Μεγάλη Βρετανία επί 6/ετία (1991-1997), εργαζόμενος σε μεγάλα Νοσοκομεία του Λονδίνου, όπως Western Eye Hospital, St.Mary’ s Hospital, Hammersmith Hospital, Hillingdon Hospital, North Middleesex Hospital, National Hospital for Neurology and Neurosurgery. Μετεκπαιδεύτηκε στην Παιδοφθαλμολογία και στον Στραβισμό παιδιών και ενηλίκων στο Νοσοκομείο Western Eye Hospital του Λονδίνου, όπου και διετέλεσε Επιμελητής Α’ (Senior Registrar) με ειδικό αντικείμενο τη Χειρουργική του Καταρράκτη και το Γλαύκωμα. Από το 1997, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, εργάζεται ως ιδιώτης χειρουργός οφθαλμίατρος με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και εξειδίκευση στην Παιδοφθαλμολογία, τον Στραβισμό παιδιών και ενηλίκων, καθώς και τη Χειρουργική του καταρράκτη. Έχει πλούσια επιστημονική δράση με ομιλίες σε συνέδρια και συμμετοχή στα μετεκπαιδευτικά μαθήματα των ειδικευομένων γιατρών της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας ως εκπαιδευτής σε θέματα Παιδοφθαλμολογίας και Στραβισμού. Έχει επίσης πολλαπλές συμμετοχές ως εκπαιδευτής στη χειρουργική του καταρράκτη στα ειδικά συνέδρια για το θέμα αυτό. Είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της «Ελληνικής Εταιρείας παιδοφθαλμολογίας και Στραβισμού» (επιστημονική εταιρεία έρευνας & μελέτης παιδοφθαλμολογικών & στραβισμολογικών προβλημάτων). Από το 2018 είναι Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Είναι πατέρας τριών παιδιών. Του αρέσει ιδιαίτερα η ποδηλασία και το windsurfing.