Πρώτες Βοήθειες από το ΕΚΑΒ: Πώς να σώσετε βρέφος από πνιγμονή

Είναι σύνηθες φαινόμενο το μικρά παιδάκια και τα βρέφη να βάζουν κάποιο πλαστικό αντικείμενο στο στόμα τους και τότε κινδυνεύουν από πνιγμονή από το ξένο σώμα. Ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες που πρέπει να προσφέρουν οι γονείς ή και οι περίοικοι εκείνες τις κρίσιμες στιγμές, ώστε να σώσουν τη ζωή που κινδυνεύει;

Η ομάδα διασωστών του ΕΚΑΒ Θεσσαλονίκης παρέχει σε τακτά διαστήματα την ενημέρωση στους πολίτες σχετικά με τις πρώτες βοήθειες. Ο διασώστης του ΕΚΑΒ μας παρουσιάζει την ακολουθία των ενεργειών που γίνονται βήμα προς βήμα, με σκοπό την αποφυγή του θανάτου σ’ ένα βρέφος από πνιγμονή, έως ότου φτάσει η εξειδικευμένη βοήθεια.

” Είναι συχνό φαινόμενο τα βρέφη να βάζουν στο στόμα τους μικρά αντικείμενα που βρίσκουν γύρω τους στο σπίτι π.χ. ένα πλαστικό κομμάτι από κάποιο παιχνίδι ή ένα ξηρό καρπό κ.α. Όταν ένα ξένο σώμα εισέλθει στον αεραγωγό, το παιδί αντιδρά αμέσως με βήχα, σε μια προσπάθεια να το αποβάλει. Ο αυτόματος βήχας είναι συχνά ο πιο αποτελεσματικός και ασφαλής από οποιονδήποτε χειρισμό μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιος. Γι’ αυτό, όσο το βρέφος βήχει και προσπαθεί μόνο του να αφαιρέσει το ξένο σώμα, δεν προβαίνουμε σε κάποια παρέμβαση. Ωστόσο, εάν ο βήχας σταματήσει ή γίνει αναποτελεσματικός και το αντικείμενο αποφράσσει πλήρως τον αεραγωγό θα πρέπει να παρέμβουμε. Επομένως, στην πνιγμονή απαιτούνται παρεμβάσεις μόνο όταν ο βήχας γίνει αναποτελεσματικός, αλλά στη φάση αυτή θα πρέπει να γίνουν άμεσα” εξηγεί ο διασώστης του ΕΚΑΒ.

Σύμφωνα με τον διασώστη του ΕΚΑΒ θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα: 

“Αν λοιπόν ο βήχας είναι αναποτελεσματικός θα πρέπει σαν πρώτο βήμα να καλέσουμε βοήθεια. Τηλεφωνούμε το 166 ή εναλλακτικά το 112. Ο διασώστης που θα απαντήσει την κλήση θα μας δώσει όλες τις απαιτούμενες συμβουλές για το τι πρέπει να κάνουμε μέχρι να καταφθάσει το ασθενοφόρο με τους διασώστες.” Τι θα μας πει να κάνουμε λοιπόν ; Τα βήματα είναι τα εξής: 

1ον) Πέντε χτυπήματα στην πλάτη 

Ξεκινάμε με πέντε χτυπήματα στην πλάτη: Παίρνουμε το βρέφος στο χέρι μας και το γυρνάμε μπρούμυτα στο αντιβράχιο μας, με μικρή κλίση του κεφαλιού προς τα κάτω, για να βοηθήσει η βαρύτητα στην έξοδο του ξένου σώματος . Για να υποστηρίξουμε το κεφάλι του, τοποθετούμε τον αντίχειρα του ενός χεριού στη γωνία της κάτω γνάθου, και ένα ή δύο δάχτυλα από το ίδιο χέρι, στο ίδιο σημείο, αλλά από την άλλη πλευρά της γνάθου. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας την παλάμη του άλλου χεριού θα πρέπει να δοθούν μέχρι 5 πλήξεις στη μέση της πλάτης, ανάμεσα στις ωμοπλάτες του παιδιού.  Ελέγχουμε αν έχει βγει το ξένο σώμα. Αν όχι τότε συνεχίζουμε με τη δεύτερη τεχνική, τις θωρακικές ωθήσεις.

2ον) Θωρακικές Ωθήσεις

Γυρίζουμε το βρέφος σε ύπτια θέση, με το κεφάλι προς τα κάτω. Αυτό επιτυγχάνεται τοποθετώντας το ελεύθερο αντιβράχιό μας κατά μήκος της πλάτης του βρέφους και υποστηρίζοντας το πίσω μέρος του κεφαλιού του με την παλάμη μας. Έτσι το βρέφος υποστηρίζεται πάνω στο αντιβράχιο μας, το οποίο στηρίζεται στο μηρό μας. Εντοπίζουμε το σημείο στο στέρνο του βρέφους (στη νοητή γραμμή των 2 θηλών του) και κάνουμε πέντε θωρακικές ωθήσεις, απότομες και με μικρή φορά προς τα πάνω.

Ελέγχουμε αν βγήκε το ξένο σώμα. Αν όχι συνεχίζουμε κάνοντας τις 2 τεχνικές εναλλάξ έως ότου βγει το ξένο σώμα» σημείωσε χαρακτηριστικά ο διασώστης του ΕΚΑΒ.

Αν το ξένο σώμα δεν βγει με τις παραπάνω τεχνικές, τότε θα σταματήσει να χτυπάει η καρδιά του και θα σταματήσει να αναπνέει. Αν συμβεί αυτό, κάτι που φυσικά το απευχόμαστε, τότε θα πρέπει να ξεκινήσουμε καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) στο βρέφος μέχρι την άφιξη του ασθενοφόρου και των διασωστών . Πώς θα το κάνουμε αυτό; 

Καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ)

Τοποθετούμε το βρέφος σ’ ένα σκληρό επίπεδο σημείο (σ’ ένα ξύλινο τραπέζι ή στο πάτωμα). Βάζουμε ένα σεντονάκι διπλωμένο κάτω απ’ τις ωμοπλάτες του παιδιού (αυτό θα μας βοηθήσει για να φέρουμε το σώμα του βρέφους σε ουδέτερη θέση με το κεφάλι, επειδή τα βρέφη έχουν μεγαλύτερο κεφάλι συγκριτικά με το σώμα και σε ύπτια θέση προκαλείται απόφραξη του αεραγωγού . Έτσι, τοποθετώντας ένα σεντονάκι σ’ εκείνο το σημείο θα ανοίξουμε τον αεραγωγό του, ώστε να δώσουμε αποτελεσματικές εμφυσήσεις διάσωσης). Αφού το κάνουμε αυτό, θα ξεκινήσουμε με πέντε εμφυσήσεις διάσωσης στο βρέφος. Κλείνουμε με το στόμα μας το στοματάκι και τη μύτη του βρέφους και κάνουμε 5 εμφυσήσεις ελέγχοντας μετά από κάθε εμφύσηση, ότι περνάει ο αέρας μέσα.

” Πόσο αέρα θα δώσουμε ; Τα πνευμόνια των βρεφών είναι μικρά. Οπότε μια δική μας αναπνοή ισοδυναμεί με πολλές δικές τους. Κάθε εμφύσηση λοιπόν χρειάζεται λίγο αέρα. Αυτό θα το επιτύχουμε φουσκώνοντας τα μάγουλά μας και φυσώντας μόνο αυτόν τον αέρα στο στόμα του βρέφους. Αυτό είναι αρκετός όγκος αέρα για ένα βρεφάκι” υπογράμμισε ο διασώστης του ΕΚΑΒ. 

“Αφού κάνουμε αυτό, ελέγχουμε αν υπάρχει ανταπόκριση. Αν όχι, τότε θα ξεκινήσουμε τις συμπιέσεις” ανέφερε ο διασώστης. Υπάρχουν 2 τεχνικές για να κάνουμε ΚΑΡΠΑ σε βρέφη. 

Πρώτη τεχνική: συμπιέσεις με δύο δάχτυλα

1) Τεχνική με δύο δάχτυλα: τοποθετούμε τα δύο δάχτυλα του ενός χεριού (τον δείκτη και τον παράμεσο),στο κέντρο του θώρακα, στο ύψος των θηλών, και κάνουμε 15 συμπιέσεις. Οι συμπιέσεις πρέπει να φτάνουν στο 1/3 του βάθους του θώρακα, να είναι 100-120 το λεπτό και να πετυχαίνουμε ίσο χρόνο συμπίεσης και αποσυμπίεσης του θώρακα. Βάζουμε δύναμη ανάλογη με την ηλικία αυτή. Και μετά τις 15 συμπιέσεις δίνουμε δύο εμφυσήσεις διάσωσης.

Αυτό το συνεχίζουμε εναλλάξ (15 συμπιέσεις -2 εμφυσήσεις) μέχρι το βρέφος να επανέλθει (να αρχίζει να κλαίει ή να κινείται) ή μέχρι να έρθει το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ με τους διασώστες και τον γιατρό. 

 Δεύτερη τεχνική: περικύκλωσης με δύο αντίχειρες

2) Τεχνική περικύκλωσης με δύο αντίχειρες: τοποθετούμε τους αντίχειρές μας, τον έναν δίπλα στον άλλο στο κατώτερο μισό του στέρνου του βρέφους, στη νοητή γραμμή των 2 θηλών. Οι αντίχειρες μπορούν να τοποθετηθούν ο ένας πάνω στον άλλο, σε πολύ μικρά βρέφη. Τα χέρια μας περικλείουν τον θώρακα και ξεκινάμε τις συμπιέσεις με τον ίδιο τρόπο, όπως εξηγήσαμε παραπάνω.

Ποια όμως είναι η σημασία της ΚΑΡΠΑ; Ο διασώστης του ΕΚΑΒ μας εξηγεί: 

“Προσπαθούμε να διατηρήσουμε τον εγκέφαλό του βρέφους ζωντανό, αντικαθιστώντας χειροκίνητα τη λειτουργία της καρδιάς, ώστε να επιτύχουμε την συνέχεια της αιμάτωσης και οξυγόνωσης του εγκεφάλου μέχρι την άφιξη του απινιδωτή και της εξειδικευμένης ομάδας διασωστών του ΕΚΑΒ” .