Οι Κολοκοτρωναίοι: Το ήθος των γενναίων στο βίντεο του “Λύχνου”
Συγκίνησε η θεατρική παράσταση "Η Δίκη του Κολοκοτρώνη"
Με μια εξαιρετική ενορχήστρωση και ερμηνεία του δημοφιλούς δημοτικού τραγουδιού «Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά- Των Κολοκοτρωναίων» το οποίο συνοδεύεται από την εντυπωσιακή κινηματογραφική παραγωγή του, η Χορωδία «Λύχνος» Θεσσαλονίκης τιμά τους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 προκαλώντας συγκίνηση και εθνική υπερηφάνεια στους θεατές.
Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων ο Σύνδεσμος Νέων “Λύχνος” παρουσίασε επίσης την θεατρική παράσταση “Η Δίκη του Κολοκοτρώνη”, ο οποίος αν και αποτέλεσε μία από την εμβληματικές φυσιογνωμίες του Αγώνα για την απελευθέρωση, διώχθηκε άδικα λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Στόχος της δραστήριας Χορωδίας της Ορθόδοξης Χριστιανικής Αδελφότητας «Απολύτρωσις» ήταν να αναδείξει την διαχρονική Εθνική ψυχολογία που με κίνητρο την ενότητα, την ομοψυχία και την αγάπη για την Λευτεριά οδήγησε επώνυμους και ανώνυμους Έλληνες σε μέγιστες πράξεις ηρωισμού, αυτοθυσίας και γενναιότητας.
Μετά την πολύ επιτυχημένη περσινή κινηματογραφική παραγωγή του τραγουδιού «Περήφανοι Όλοι» του Πασχάλη Αρβανιτίδη, φέτος τα μέλη της Χορωδίας «Λύχνος» επέλεξαν το κλέφτικο δημοτικό τραγούδι «Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά-Των Κολοκοτρωναίων» προκειμένου να τιμήσουν την Εθνική Επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821 και να εκφράσουν σεβασμό και προσήλωση στο ήθος και την ανδρεία που κληροδότησαν οι ήρωες του ’21. Ανάμεσα σε αυτούς περίοπτη θέση στην ελληνική ιστορία κατέχει η οικογένεια των Κολοκοτρωναίων, από τις πιο παλιές του Μοριά, που τη δράση των μελών της εξυμνούν πολλά κλέφτικα τραγούδια.
«Πρόκειται για ένα από τα πλέον δημοφιλή δημοτικά τραγούδια στην Πελοπόννησο» ανέφερε ο υπεύθυνος της Χορωδίας «Λύχνος» ιατρός κ. Ηλίας Χουρπουλιάδης.«Στο κλέφτικο δημοτικό αυτό τραγούδι εξαίρεται η λαμπρή εμφάνιση, ο εντυπωσιακός οπλισμός, η υπερηφάνεια και προπαντός η ευλάβεια και η ευγνωμοσύνη των Κολοκοτρωναίων στο πρόσωπο της Παναγίας μητέρας μας»
Την αίγλη των Κολοκοτρωναίων κλεφτών και αρματολών προβάλουν πολλά δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στη ζωή και τους αγώνες τους, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 αλλά και κατά την προεπαναστατική περίοδο. Κατά την τελευταία αυτή περίοδο υπέστησαν σφοδρές διώξεις, ιδιαίτερα κατά τα γεγονότα του 1806 όταν ο σουλτάνος εξέδωσε φιρμάνι για την εξόντωση των κλεφτών της Πελοποννήσου και της Στερεάς.
Έπειτα από πολλές μάχες και αφού σκοτώθηκε μια ομάδα κλεφτών με επικεφαλής τον Γιάννο Κολοκοτρώνη, οι υπόλοιποι διασκορπίστηκαν. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο υπερήφανος “Γέρος του Μοριά”, ο πιο γνωστός εκπρόσωπος της θρυλικής οικογένειας, και σύμβολο του Αγώνα κατόρθωσε να διαφύγει στη Ζάκυνθο όπου υπηρέτησε στο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα του αγγλικού στρατού και τον Ιανουάριο του 1821 επέστρεψε στη Μάνη για να προετοιμάσει την Ελληνική Επανάσταση στην Πελοπόννησο.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε το 1770 κάτω από ένα δέντρο στο χωριό Ραμοβούνι Μεσσηνίας και η οικογένεια του είχε κεντρική δράση στην αντίσταση κατά των Τούρκων. Τα Απομνημονεύματά του συγκλονίζουν κάθε ελληνική ψυχή:
«Έκατσα που εσκαπέτισαν με τα μπαϊράκια τους απεκατέβηκα κάτω. Ήταν μιά εκκλησία εις τον δρόμον, η Παναγία στο Χρυσοβίτσι, και το καθησιό μου ήτο όπου έκλαιγα την Ελλάς… Σίμωσα, έδεσα το άλογό μου σ’ ένα δένδρο, μπήκα μέσα και γονάτισα. Παναγία μου είπα από τα βάθη της καρδιάς μου και τα μάτια μου δάκρυσαν. Παναγία μου βοήθησε και τούτη τη φορά τους Έλληνες να ψυχωθούν…. Έκανα το Σταυρό μου, ασπάσθηκα την εικόνα της, βγήκα από το εκκλησάκι, πήδηξα στο άλογό μου και έφυγα…» (Απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη)
Το ήθος, η δύναμη και το μεγαλείο των λαϊκών αυτών ηρώων αποτυπώνεται σε μια σειρά από εικόνες και αναδεικνύεται περίτρανα στους στίχους του κλέφτικου τραγουδιού «Των Κολοκοτρωναίων»:
«Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά κι ο ήλιος στα λαγκάδια,
Λάμπουν και τ’ ασήμια τα πολλά, τις ασημένιες πάλες,
Τις πέντε αράδες τα κουμπιά, τις έξι τα τσαπράζια.
Οπού δεν καταδέχονται της γης να την πατήσουν.
Καβάλα τρώνε το ψωμί, καβάλα πολεμάνε,
καβάλα παίρν’ αντίδερο απ ‘ του παπά το χέρι.
Φλωριά ρίχνουν στην Παναγιά, φλωριά ρίχνουν στους άγιους
Και στον αφέντη το Χριστό τις ασημένιες πάλες
«Χριστέ μας, βλόγα τα σπαθιά, βλόγα μας και τα χέρια».
Η Δίκη του Κολοκοτρώνη
Παράλληλα, o Σύνδεσμος Νέων «Λύχνος» παρουσίασε την εξαιρετική θεατρική παράσταση «Η Δίκη του Κολοκοτρώνη» στην αίθουσα της Ο.Χ.Α. «Απολύτρωσις».
Μετά την Επανάσταση του 1821, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες του Αγώνα, βρέθηκε αντιμέτωπος με την πολιτική αστάθεια και τις εσωτερικές έριδες που ταλάνιζαν το νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Το 1834, επί αντιβασιλείας του Όθωνα, κατηγορήθηκε για συνωμοσία κατά του βασιλιά και καταδικάστηκε σε θάνατο, μαζί με τον Δημήτριο Πλαπούτα.
Η δίκη, που θεωρείται μία από τις πιο άδικες στην ελληνική ιστορία, έγινε στο Ναύπλιο και χαρακτηρίστηκε από πολιτικές σκοπιμότητες. Παρά τις πιέσεις της αντιβασιλείας, δύο δικαστές, ο Αναστάσιος Πολυζωίδης και ο Γεώργιος Τερτσέτης, αρνήθηκαν να υπογράψουν την καταδικαστική απόφαση. Η στάση τους αυτή τους οδήγησε σε δίωξη: συνελήφθησαν, κακοποιήθηκαν και οδηγήθηκαν σε δίκη με την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος.
Η δίκη τους προκάλεσε μεγάλη κατακραυγή, καθώς θεωρήθηκε κατάφωρη αδικία. Τελικά, και οι δύο αθωώθηκαν, αποδεικνύοντας ότι η δίωξή τους ήταν καθαρά πολιτική.
Όσο για τους Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα, η αρχική θανατική ποινή τους μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη, αλλά το 1835 με τη γενική αμνηστία που παραχώρησε ο Βασιλιάς Όθωνας, μετά την ενηλικίωσή του αφέθηκαν ελεύθεροι. Η στάση των Πολυζωίδη και Τερτσέτη έμεινε στην ιστορία ως σύμβολο ακεραιότητας και αντίστασης απέναντι στην αυθαιρεσία της εξουσίας, ενώ η δίκη του Κολοκοτρώνη αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτικής δίωξης στην Ελλάδα.
Το θεατρικό έργο συγκλόνισε τους θεατές που κατέκλυσαν την αίθουσα, αναδεικνύοντας θλιβερές στιγμές της ιστορίας όπου τα οδυνηρά πάθη και μίση πληρώθηκαν με βαρύ φόρο αλληλοσπαραγμών και θα έπρεπε να αποτελέσουν εθνικά διδάγματα για τις νεότερες γενιές.
