Θέλετε να μάθετε γερμανικά; Έξυπνες συμβουλές για να μην σας φαίνονται …κινέζικα

Θέλετε να μάθετε γερμανικά; Έξυπνες συμβουλές για να μην σας φαίνονται …κινέζικα
Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025 Άρθρο: Ελένη Βαρζώκα, καθηγήτρια Γερμανικής Φιλολογίας
Έχουν αγχωθεί τα παιδιά σας διότι μπερδεύουν την πρόθεση über με την πρόθεση auf; Και στα επίθετα δεν μπορούν να θυμηθούν ποια κατάληξη πρέπει να χρησιμοποιήσουν; Κάθε αρχή και δύσκολη, αλλά και η εκμάθηση ξένων γλωσσών και δη των γερμανικών δεν είναι το πιο εύκολο εγχείρημα του κόσμου.

Σε ό,τι αφορά στα γερμανικά η δυσκολία έγκειται αφενός στην προφορά, αφετέρου δε στη γραμματική. Κάθε γλώσσα έχει τις ιδιαιτερότητες της. Στη γερμανική το πιο συνηθισμένο πρόβλημα αφομοίωσης είναι 1) τα άρθρα 2) οι καταλήξεις επιθέτων 3) οι προθέσεις.

Τα αγαθά κόποις κτώνται έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Σκεφτείτε όμως την ικανοποίηση που θα νιώθει το παιδί όταν θα μπορεί να διαβάζει στο πρωτότυπο τα γνωστά έργα του συγγραφέα Erich Kästner ή τις περιπέτειες του Δράκου Καρύδα του σύγχρονου συγγραφέα Ingo Siegner. Και όταν μεγαλώσει και αρχίσει να πηγαίνει στο θέατρο σκεφτείτε τη χαρά που θα νιώθει όταν θα μπορεί να παρακολουθεί γερμανικές παραστάσεις ή να διαβάζει τον «Κύκλο με την κιμωλία» του Bertolt Brecht, τη «Δίκη» του Franz Kafka ή «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου» του Johann Wolfgang von Goethe. Θα σας ευγνωμονεί για την επιμονή και προνοητικότητά σας. Για να μην ξεχνάμε και τις επαγγελματικές ευκαιρίες που θα διανοίγονται κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του.

Απλά …κόλπα και συμβουλές

Πάμε λοιπόν να δούμε ορισμένα απλά κόλπα για να μπορέσουμε να εντυπώσουμε στη μνήμη μας κάποιες βασικές συμβουλές.

1)Πρώτος σημαντικός κανόνας κατά την εκμάθηση της γερμανικής είναι να μαθαίνετε πάντα κάθε ουσιαστικό με το άρθρο του. Στα γερμανικά τα γένη είναι τρία (der, die, das), όπως και στα ελληνικά, και αυτό αποτελεί πρόκληση για τους μαθητές. Φυσικά υπάρχουν κάποιοι κανόνες για το άρθρο που παίρνουν κάποιες λέξεις, για παράδειγμα όλες οι λέξεις που λήγουν σε –ung είναι θηλυκές, οπότε παίρνουν το άρθρο die, όπως για παράδειγμα οι λέξεις die Erfahrung (η εμπειρία) και die Bedeutung (η σημασία). Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνουν οι μαθητές κάθε καινούριο ουσιαστικό με το άρθρο που το συνοδεύει. Διότι πολλές φορές τα παιδιά δεν μπορούν να θυμηθούν κανόνες αλλά αν τους εντυπωθεί στο μυαλουδάκι τους το άρθρο που συνοδεύει κάθε ουσιαστικό τότε θα το «ανασύρουν» αβίαστα από τη μνήμη τους. Όπως κάναμε κι εμείς όταν είμαστε παιδιά.

2)Ένα μεγάλο «αγκάθι» κατά την εκμάθηση γερμανικών είναι η κλίση επιθέτων, ένα κεφάλαιο της γραμματικής που δυσκολεύει ακόμα και πιο προχωρημένους μαθητές. Ποια κατάληξη μπορεί να πάρει ένα επίθετο όταν κλίνεται, εξαρτάται από το είδος του άρθρου (οριστικό ή αόριστο) ή της αντωνυμίας που συνοδεύει το επίθετο. Οι μαθητές καλό είναι να μελετήσουν τις διαφορετικές κατηγορίες κλίσης και να κάνουν αρκετή εξάσκηση. Και αν τα παιδιά σας δυσκολεύονται στην αρχή μέχρι να τις μάθουν να τα ενθαρρύνετε για να μην το βάλουν κάτω. «Άλλωστε δεν πειράζει να διστάσεις, αρκεί μετά να προχωράς μπροστά», όπως έλεγε κι ο Brecht.

Οι δυσκολίες με τις προθέσεις

3)Ένα τρίτο κεφάλαιο που δυσκολεύει κατά την εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας είναι οι προθέσεις. Η δυσκολία εντοπίζεται αφενός στο γεγονός ότι είναι πολλές (υπάρχουν πάνω από 30 προθέσεις καθημερινής χρήσης) και αφετέρου στο γεγονός ότι συντάσσονται με διάφορες πτώσεις (αιτιατική, δοτική, γενική). Καλό είναι να γίνει μια ομαδοποίηση των προθέσεων ανάλογα με τη χρήση τους και την πτώση με την οποία ή τις οποίες συντάσσονται και να μαθαίνονται σιγά σιγά με τη βοήθεια πάντα παραδειγμάτων. Παραδείγματος χάριν οι προθέσεις in και an όταν έχουν τοπική χρήση συντάσσονται άλλοτε με αιτιατική και άλλοτε με δοτική, ανάλογα αν το ρήμα που τις συνοδεύει δηλώνει μετακίνηση ή στάση αντίστοιχα.

Μαθαίνοντας λέξεις με …post-it

4)Όσον αφορά στην εκμάθηση λεξιλογίου η ενεργοποίηση της οπτικής μνήμης είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος. Όλοι μας μικροί μεγάλοι θυμόμαστε καλύτερα κάτι που συνδυάζουμε με μια εικόνα. Ένα κόλπο είναι να κολλάτε χαρτάκια Post-it σε διάφορα αντικείμενα μέσα στο σπίτι (π.χ. έπιπλα) με τη λέξη του εκάστοτε αντικειμένου στα γερμανικά (μαζί με το άρθρο) κι έτσι θα μάθετε πιο εύκολα κάποιο βασικό λεξιλόγιο. Π.χ. πάνω στην καρέκλα: der Stuhl, στο τραπέζι: der Tisch. Γεμίστε το σπίτι με Post-it και θα εκπλαγείτε με το πόσο πιο εύκολα θα θυμάστε τις λέξεις!

Εξασκώ την προφορά κάνοντας …γαργάρες με νερό

5)Η προφορά είναι κάτι που δυσκολεύει τους ελληνόφωνους μαθητές και ειδικότερα η προφορά του R. Πρόκειται για ένα υπερωικό σύμφωνο που παράγεται δηλαδή στο πίσω μέρος της γλώσσας. Μπορείτε να δοκιμάσετε τον ήχο που παράγεται όταν κάνουμε γαργάρες με νερό. Αν μη τι άλλο θα διασκεδάσετε και θα νιώσετε κάπως τον ήχο που πρέπει να παραχθεί!

Ακούμε ειδήσεις με υπότιτλους

6)Φυσικά για εξάσκηση της προφοράς θα πρέπει πρώτα να «εκπαιδεύσουμε» το αυτί μας. Μια καλή συμβουλή – για μεγαλύτερους μαθητές τόσο για την εξάσκηση της προφοράς όσο και για την κατανόηση της γλώσσας – είναι να ακούτε ειδήσεις σε αργό ρυθμό με υπότιτλους. Στην αρχή θα σας φαίνεται δύσκολο και μπορεί να μην καταλαβαίνετε πολλά, αλλά με την επανάληψη θα εξοικειωθεί το αυτί σας στη γλώσσα.

Στην ιστοσελίδα της ARD μπορείτε να βρείτε μεγάλη πληθώρα σε κανάλια τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά. Για μαθητές δημοτικού υπάρχουν πολλά δημιουργικά τραγουδάκια στο youtube για εξάσκηση. Για παράδειγμα με τη βοήθεια του μουσικού Rolf Zuckowski, θα μάθουν τα παιδιά με διασκεδαστικό τρόπο τους μήνες και τις εποχές του χρόνου και θα βρουν πολλά όμορφα τραγουδάκια με γερμανικούς υπότιτλους για να τραγουδούν, να διασκεδάζουν και να μαθαίνουν ταυτόχρονα!

Μαθαίνουμε και …τραγουδώντας

7)Κατά την εκμάθηση της γλώσσας θα χρειαστεί σίγουρα να ανατρέξετε σε κάποιο λεξικό. Δεν χρειάζεται να αγοράσετε από την αρχή σε έντυπη μορφή, καθώς θα βρείτε πολλά σε ηλεκτρονική μορφή. ‘Ένα από αυτά είναι το λεξικό PONS, έγκυρο και με πολλά παραδείγματα.

8)Τέλος, μία γενική συμβουλή είναι να συνδυάσετε διάφορες πηγές μάθησης και εξάσκησης, όπως βιβλία, ταινίες, podcasts και εκπαιδευτικές εφαρμογές. Για πιο μικρά παιδιά (ηλικίες δημοτικού) υπάρχουν πολλές εκπαιδευτικές σειρές όπως για παράδειγμα η σειρά Deutsch mit Socke, ενώ για μεγαλύτερους μαθητές μια νεανική τηλεοπτική σειρά ή podcasts με θέματα που ενδιαφέρουν τον καθέναν είναι ένα πολύ καλό μέσο εξάσκησης.

Προσαρμόστε αυτές τις συμβουλές στις προτιμήσεις και στο ρυθμό του κάθε παιδιού και προσπαθήστε να θέτετε ρεαλιστικούς στόχους. Η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας πρέπει να είναι μια διασκεδαστική περιπέτεια και πηγή χαράς που παράλληλα θα βοηθήσει στην αυτοεκτίμηση των παιδιών! Viel Erfolg!

Οι Ειδικοί Επιστήμονες

Ελένη Βαρζώκα, καθηγήτρια Γερμανικής Φιλολογίας

Η Ελένη Βαρζώκα είναι αριστούχος απόφοιτη του τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ. Επίσης είναι πτυχιούχος του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Έχει ζήσει στο Αμβούργο της Γερμανίας και έχει πραγματοποιήσει επιτόπια έρευνα σε Ερευνητικό Κέντρο της Αυστρίας. Έχει πολυετή εμπειρία στη διδασκαλία της γερμανικής γλώσσας καθώς επίσης και στη μετάφραση. Εθελοντικά έχει εργαστεί ως διερμηνέας στην Ιρλανδία σε κατασκήνωση αποθεραπείας για παιδιά. Στον ιδιωτικό τομέα έχει διατελέσει στέλεχος εταιριών στους τομείς του Marketing και των δημοσίων σχέσεων, καθώς και στο χώρο του πολιτισμού. Εκτός από γερμανικά, μιλάει γαλλικά, αγγλικά, ισπανικά, σερβοκροατικά και τουρκικά.

Αν δεν το διαβάσατε...